در این مقاله به معرفی بلدوزر و موارد استفاده از آن میپردازیم:
بلدوزر:
بلدوزر تراکتوری است که در جلوی آن تیغه استفاده شده باشد.اندازه تراکتور براساس طول و ارتفاع تیغه متغییر می باشد.
منطقه قدرت بلدوزر:
بلدوزر معمولاً برای عملیات های خاکی در فواصل کوتاه قرار گرفته که به این فاصله ،فاصله عملیاتی گفته می شود.
حداقل این فاصله ۸ متر و حداکثر آن ۱۰۰ متر می باشد.
لازم به ذکر است انتخاب صحیح تیغه،نوع ماشین و استفاده از بولدوز های پهلو به پهلو باعث بهبود عملکرد آن می شود.
موارد استفاده از بلدوزر:
نگهداری راه های موقت خاکی
برداشتن لایه سطحی خاک و پاکسازی آن از بوته ها (دکاپاژ)
ایجاد راههای موقتی در کوهستان و زمین های سنگلاخی
هل دادن اسکریپر و بهبود عملکرد آنها
کندن زمین و پرکردن گودال
انجام عملیات پخش خاک درخاکریزها
پخش کردن خاک بر روی خاکریزها
کندن زمین و پرکردن گودال
در عکس فوق یک بلدوزر مدل D8N شرکت کاترپیلای را مشاهده نموده که برای جابه جایی خاک مورد استفاده قرار گرفته است.
دسته بندی انواع بلدوزر:
بلدوزر را می توان از جهات گوناگون تقسیم بندی نمود که در ادامه هر کدام از این موارد را بررسی می نماییم.
الف:انواع بلدوزر بر حسب نوع عملیات اجرایی و مشخصات فنی عبارت است از:
بلدوزرهای کوچک
بلدوزرهای متوسط
بلدوزرهای بزرگ
بولدوزرهای جمع آوری مواد زائد
ب:انواع بلدوزر بر حسب نوع تراکتور به شرح زیر است:
بلدوز چرخ لاستیکی
بلدوزر چرخ زنجیری
مزایای بلدوزر چرخ لاستیکی عبارت است از:
سرعت بالا
مناسب جهت فواصل طولانی و زیاد
در سطوح سرازیری یا تراز، از بیشترین کارایی ممکن برخوردار هستند.
مزایای بلدوزر چرخ زنجیری عبارت اند از:
قابلیت حمل تیغه های بزرگ
قابلیت اجرای عملیات در هر شرایط آب و هوایی
مناسب حرکت بر روی انواع سطوح به خصوص انواع سطوح خاکی
در اینجا شما می توانید یک ویدیو از بلدوزر و نحوه کار آن را مشاهده کنید:
قسمت های مختلف بلدوزر:
مهمترین قسمت های تشکیل دهنده بلدوزر عبارت اند از:
تراکتور
تیغه
سیستم هدایت کننده تیغه
ریپر(در برخی موارد)
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
بولدوزر (به انگلیسی: Bulldozer) یا هموارساز[۱] یکی از ماشینآلات ساختمانی و عمرانی میباشد که نحوهٔ حرکت آن به صورت خزیدن بهوسیلهٔ چرخهای زنجیری میباشد. این ماشین دارای تیغهٔ فولادی در جلو میباشد که توانایی جابجایی حجمهای گستردهای از خاک، شن و ماسه و نخاله و … را در حین کار دارد.
واژهٔ بولدوزر بعضی مواقع برای نامیدن هرگونه ماشینآلات سنگین مهندسی نیز استفاده میشود.
اولین بولدوزرها از روی تراکتورهای مزرعه الگوبرداری شدند که برای شخمزدن استفاده میشدند. قابلیت تغییر در این ماشینآلات در زمینهای نرم برای بارگیری و ساخت جاده منجر به تبدیل آنها به تانک در جنگ جهانی اول شد.
در سال ۱۹۲۳ میلادی، یک کشاورز جوان به نام جیمز کامینگز و یک نقشهکش به نام جی اِرل مکلود اولین طرح را برای بولدوزر ساختند. یک نسخه از آن طرح در پارک مورووی، کانزاس جاییکه آن دو اولین بولدوزر را ساختند در معرض نمایش عموم میباشد.
در دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، استفاده از ماشینهای چرخ زنجیری به ویژه کاترپیلار برای حفر کانال، بالابردن زمین به منظور ساخت سد و سایر کارهای مرتبط با زمین معمول شد. این ماشینها به قطعهای فولادی در جلو که بعدها تیغه نامیدهشد مجهز شدند. تیغهها به منظور استفادههای گوناگون در انواع مختلفی طراحی و ارائه شدند. در مدلهای اولیه کاربر ماشین در بالای ماشین و بدون کابین مینشست.
در طول سالها، بولدوزرها برای پاسخگویی به عملیات زمینی بسیار بزرگ و حجیم بزرگتر و قدرتمندتر شدند. کارخانههایی نظیر کاترپیلار، کوماتسو، فیات آلیس، جان دییر، کِیس، لیبر، تِرکس و جیسیبی شروع به ساختن ماشینآلات سنگین عمرانی و ساختمانی نظیر بولدوزر، بیل هیدرولیکی، لودر و … کردند.
بولدوزرهابسیار پیچیدهتر شدند. مهمترین پیشرفت، قویتر شدن موتورها، قابلیت اطمینان بیشتر حرکتی، زیربندی بهتر، نصب کابین، سیستم هیدرولیک (در مدلهای اولیه از کابل استفاده میشدهاست)، بازوها و قابلیت جابجایی و هدایت بیشتر و آسانتر آنها و تیغهها میباشد. بهعنوان یک انتخاب میتوان بولدوزر را به ریپر عقب به منظور خردکردن سنگ و نرم کردن مسیر مجهز نمود. جدیدترین فناوری نصب شده بر روی بولدوزرها در سالهای اخیر سیستم جیپیاس (GPS) میباشد.
بهترین تولیدکنندهٔ شناختهشدهٔ بولدوزر در دنیا کارخانهٔ کاترپیلار میباشد که تمام محبوبیتش را با ساخت ماشینآلات مقاوم و قابل اطمینان کسب کردهاست. این ماشینآلات از تغییر دادن تراکتورها بوجودآمدند و تبدیل به ماشینآلات عظیم راهسازی شدند و در ادامه در مصارف نظامی نیز بکار گرفته شدند. شناختهشدهترین مدل ماشینآلات کاترپیلار مدل D9 میباشد که در پاکسازی مین و تخریب مواضع دشمن بکار گرفته شدهاست.
بیشتر مواقع، بولدوزرها بزرگ و دارای موتورهای قدرتمند میباشند. چرخ زنجیری به آنها قابلیت مانوور بسیار عالی در زمینهای نامسطح و ناهموار میدهد. زنجیرهای پهن، وزن ماشین را در فضای گستردهای پخش میکند و مانع فرورفتن و گیرکردن ماشین در زمینهای شنی و گِلی میشود. زنجیرهای فوق پهن به زنجیرهای باتلاقی شهرت دارند. قدرت ایستایی زیاد بولدوزر به زمین و تقسیمکنندهٔ گشتاور این ماشین، سبب تبدیل نیروی موتور به قابلیت کششی میشود که اجازه میدهد بولدوزر از وزن بالای خود برای جابجایی موانع و اجسام سنگین سر راه خود استفاده کند. برای مثال کاترپیلار مدل D9 به آسانی میتواند تانکهایی با وزن ۷۰ تُن را دنبال خود بکشد.
قطعات ابتدایی بولدوزر شامل تیغه و ریپر میباشد.
ولدوزرها در سایتهای کاری بزرگ و کوچک، معادن، کارگاههای راهسازی، استحکامات نظامی، کارخانجات سنگین صنعتی و پروژههای وسیع دولتی استفاده میشوند.
نگهداری راههای موقت خاکی
برداشتن لایه سطحی خاک و پاکسازی آن از بوتهها (دکاپاژ)
ایجاد راههای موقتی در کوهستان و زمینهای سنگلاخی
هل دادن اسکریپر و بهبود عملکرد آنها
نقاط قوت بلدوزر
بلدوزر معمولاً برای عملیاتهای خاکی در فواصل کوتاه قرار گرفته که به این فاصله، فاصله عملیاتی گفته میشود.
حداقل این فاصله ۸ متر و حداکثر آن ۱۰۰ متر میباشد.
لازم است ذکر شود انتخاب صحیح تیغه، نوع ماشین و استفاده از بولدوزهای پهلو به پهلو باعث بهبود عملکرد آن میشود.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
معرفی بولدوزر
بولدوزر، تراکتوری ست که بر روی آن تیغه نصب شده است.
تراکتورها به دلیل کاربرد زیاد در عملیات های اجرایی، از مهم ترین ماشین های ساختمانی به شمار می روند. با نصب قطعات مختلف بر روی تراکتور، از این ماشین در عملیات های اجرایی مختلفی استفاده می شود.
بولدوزر، تراکتوری ست که بر روی آن تیغه نصب شده است. این ماشین ها در بیشتر عملیات های ساخت وساز مورد استفاده قرار می گیرند. تیغه مذکور به وسیله یک قاب به بدنه اصلی تراکتور متصل می شود. این تیغه در ابعاد و اشکال متنوع تولید شده و در بولدوزرها به کار می روند. انتخاب تیغه مناسب بولدوزر، به نوع عملیات اجرایی، مصالح موجود در فضای کار ماشین و مشخصات فنی تراکتور بستگی دارد.
تیغه سوار شده بر روی تراکتور با توجه به عملیات، دارای سه نوع حرکت می باشند:
– حرکت تیغه به جوانب
– حرکت تیغه به جلو و عقب
– حرکت تیغه در راستای شیب افقی
دسته بندی بولدوزر با در نظر گرفتن نوع تراکتور و نوع تیغه متصل به تراکتور صورت می گیرد.
دسته بندی بولدوزرها بر حسب نوع تراکتور:
– بولدوزر چرخ لاستیکی
– بولدوزر چرخ زنجیری
مزایای استفاده از بولدوزرهای چرخ لاستیکی
۱- مناسب برای استفاده در فواصل زیاد
۲- سرعت بالا
۳- در سطوح سرازیری یا تراز، از بیشترین کارایی ممکن برخوردار است.
مزایای استفاده از بولدوزر چرخ زنجیری
۱- مناسب حرکت بر روی انواع سطوح به ویژه سطوح انواع سطوح خاکی
۲- قابلیت حمل تیغه های بزرگ
۳- قابلیت اجرای عملیات در هر شرایط آب و هوایی
انواع بولدوزرها برحسب تیغه:
– تیغه با کاربری خاص
– تیغه عمومی
– تیغه عملیات پاکسازی
انواع بولدوزر برحسب نوع عملیات اجرایی و مشخصات فنی ماشین:
– بولدوزرهای کوچک
– بولدوزرهای بزرگ
– بولدوزرهای متوسط
– بولدوزرهای جمع آوری مواد زائد
قسمت های تشکیل دهنده ماشین بولدوزر عبارتند از:
– تراکتور
– ریپر( در برخی موارد)
ریپر، از ادواتی ست که به منظور سست کردن زمین های سخت به تراکتور متصل می شود، تا عملیات اجرایی د ر زمین های سخت را برای بولدوزر آسان نماید.
– تیغه
– سیستم هدایت تیغه
انواع سیستم هدایت تیغه:
۱- سیستم هدایت کابلی
۲- سیستم هدایت هیدرولیکی
سیستم هدایت هیدرولیکی در بولدوزرهای جدیدتر مورد استفاده قرار می گیرد.
مزایای کاربرد سیستم های هیدرولیکی در بولدوزر:
– قابلیت ایجاد فشاررو به پایین زیاد و روی تیغه بولدوزر علاوه بر وزن خود تیغه برای فرو بردن تیغه در زمین
– قابلیت نگهداری دقیق تیغه در حالت معین نسبت به زمین
با این حال سیستم کابلی نیز مزایایی نسبت به سیستم هیدرولیکی دارد:
– نصب سیستم کابلی نسبت به سیستم هیدرولیکی ساده تر می باشد.
– تعمیرات سیستم کنترل آن راحت تر است.
کاربرد های بولدوزرها عبارتند از :
– کندن زمین و پرکردن گودال
– پاکسازی محل گودال قرضه و گودال کف معادن
– انجام عملیات خاکبرداری، گودبرداری و حفر ترانشه
– تسطیح و پاکسازی زمین از بقایای عملیات ساختمانی
– برداشتن لایه سطحی خاک و پاکسازی آن از بوته ها (دکاپاژ)
– ایجاد راههای موقتی در کوهستان و زمین های سنگلاخی
– انجام عملیات پخش خاک درخاکریزها
– نگهداری و ترمیم راه های خاکی
– پخش کردن خاک بر روی خاکریزها
– انجام عملیات خاکی در زمین های شیبدار
– کمک برای فشار دادن ماشین آلات مانند اسکریپر
– پشته کردن خاک در کنار نهرهای ایجاد شده
– جمع کردن سنگدانه های آتش باری شده
– استفاده از آن به عنوان کاربرد ریپرها
برچسب ها